Γεράκι Λακωνίας

Γεράκι - Καστροπολιτεία

   Φίλοι των εκδρομών, η χώρα μας είναι γεμάτη  από χωριά που κατά το παρελθόν είχαν πολύ σημαντική θέση και ιστορία τόσο πανελλαδικά όσο και τοπικά. Σήμερα  άλλα έχουν διατηρήσει την παλιά τους αίγλη και άλλα αφήνουν να τη αναγνωρίσουν μόνο ενημερωμένοι και τολμηροί επισκέπτες. Άνθρωποι που ξέρουν να αποκρυπτογραφούν και να βλέπουν πίσω από το σημερινή κατάσταση των χώρων που επισκέπτονται. 

   Ένας  τέτοιος οικισμός είναι το Γεράκι Λακωνίας.  Βρίσκετε στα βορειανατολικά του νομού πολύ κοντά στα σύνορα με το νομό Αρκαδίας. Είναι χτισμένο πάνω σε λόφο με θέα τον εύφορο κάμπο του, που παράγει ελιές, πορτοκάλια κατά κύριο λόγο αλλά και πολλά άλλα σε μικρότερες ποσότητες. Η πρόσβαση του είναι πολύ εύκολη από την εθνική οδό Τριπόλεως- Σπάρτης. Μετά τη γέφυρα του Ευρώτα ακολουθούμε την έξοδο για Γεράκι και σε 29 χλμ ξεπροβάλει αμφιθεατρικά χτισμένο μπροστά σας. Μπορεί να αναρωτηθείτε τι έχει πια αυτό το χωριό για να πάει κάποιος! Αν το δείτε επιπόλαια δε θα δείτε κάτι. Το Γεράκι ήταν η τρίτη σε μέγεθος και οικονομική ισχύ καστροπολιτεία πίσω μόνο από το Μυστρά κα την Μονεμβάσια. Ο εύφορος κάμπος, η θέση του, και η εργατικότητα των κατοίκων του,  του έδωσαν τόση δύναμη. Το σημερινό χωριό είναι χτισμένο έξω από την καστροπολιτεία ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης των Γερονθρών από τα δυτικά και κάτω από το κάστρο που βρίσκετε στα ανατολικά. 

   Περπατήστε μέσα στο χωριό και θαυμάστε τα αρχοντικά του, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους και το χρώμα τους, τα σοκάκια του και τη βυζαντινή εκκλησία του. Ξεκουραστείτε είτε στη πλατεία ανάμεσα στα αρχοντικά, είτε στα καταστήματα με θέα τον κάμπο. Όσοι επιλέξετε τη δεύτερη επιλογή τα μάτια σας 14! Ανάμεσα στα οπορωφόρα δέντρα ξεπροβάλουν, ανεμόμυλοι, φρυκτορικοί πύργοι και εκκλησάκια. Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει περίπου 30 βυζαντινούς ναούς. Μπορείτε να τους ανακαλύψετε και εσείς αφού αρκετοί είναι εύκολα προσβάσιμοι, δίπλα σχεδόν στο σημερινό οδικό δίκτυο, όπως ο ναός του κοιμητηρίου.

   Αυτό όμως που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε είναι το κάστρο. Ακολουθείτε το δρόμο για Μολάους Μονεμβάσια και σε λίγο υπάρχει πινακίδα που σας οδηγεί στην καστροπολιτεία. Τα τελευταία 400 μέτρα είναι βατός χωματόδρομος. Σας υποδέχονται δύο μικροί ναοί σε πολύ καλή κατάσταση και μια δεξαμενή σε οβάλ σχήμα. Ανεβείτε τα σκαλιά που αποτελούσαν την κυρία οδό και θαυμάστε τόσο τους μικρούς ναούς με τις αρκετά καλοδιατηρημένες αγιογραφίες όσο και τα άλλα κτίσματα (σπίτια, αποθήκες, δεξαμενές, φυλάκια) που ευτυχώς έχει αρχίσει η αποκατάσταση τους. Στο τέλος της διαδρομής εισέρχεστε στο μεγάλο πλάτωμα του κάστρου που δεσπόζει το παλάτι ( δεν είναι επισκέψιμο ακόμα) και ο ναός του αγίου Γεωργίου. Ο ναός αυτός θέλει πολύ προσοχή τόσο στις πανέμορφες αγιογραφίες του όσο και στα δομικά του στοιχεία αφού θα βρείτε επιρροές από όλους τους κατακτητές του κάστρου. Καλό είναι να βρεθείτε εκεί του αγίου Γεωργίου και να παρακολουθήσετε τα δρώμενα που κρατούν εδώ και αιώνες. Πάνω από τις επάλξεις θαυμάστε την υπέροχη θέα που ξεκουράζει τόσο προς το χωριό και τον κάμπο όσο και προς το Μυρτώο  πέλαγος.

  Αν λοιπόν πάρετε την απόφαση για μια εκδρομή στη Λακωνία καλό είναι να δείτε και το Γεράκι που τόσα έχει προσφέρει στη πολύπαθη ιστορία του τόπου και συνεχίζει να προσφέρει. Το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να έχετε τις αισθήσεις σας τεταμένες για να απορροφήσετε τα χρώματα και τα αρώματα που συνεχίζει να εκπέμπει η περιοχή. Η πρόταση έγινε η απόφαση είναι δική σας!

Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου

μέσα στο χωριό

 στην καστροπολιτεία

Ι.Ν. αγίου Γεωργίου

 βυζαντινοί ναοί

Φαράγγι Σαμαριάς

   Φίλοι των εκδρομών η καλύτερη εποχή για εκδρομές είναι τώρα και δεν είναι καλό να χάνουμε ευκαιρίες για εκδρομές στην όμορφη πατρίδα μας.  Όσοι βρεθούν στα Χανιά ή στο Ρέθυμνο καλό είναι να τολμήσουν να πάνε στο πολύ ξακουστό και ιστορικό φαράγγι της Σαμαριάς.

    Πολλοί και με το άκουσμα μόνο τρομάζουν. Παρότι είναι επιβλητικό και μακρύ σε μήκος, ένα από τα μακρύτερα στην Ευρώπη, πολλοί είναι αυτοί που τολμούν και το διασχίζουν. Το μήκος του είναι 18 χλμ που αρχίζουν από τον Ομαλό και καταλήγουν στην Αγιά Ρουμέλη. 

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το φαράγγι βρίσκεται στο νομό Χανίων. Η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη από τα Χανιά αλλά και από Ρέθυμνο. Καθημερινά από τον Μάιο μέχρι και τον Οκτώβριο ξεκινούν είτε τουριστικά λεωφορεία είτε το τοπικό ΚΤΕΛ για το φαράγγι. Καλό είναι να προτιμήσετε το πρώτο δρομολόγιο, περίπου 6:30 π.μ., για να μην εξαντληθείτε από τον ήλιο, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Το λεωφορείο θα σας αφήσει στον Ομαλό στην είσοδο του φαραγγιού, αλλά θα σας παραλάβει από τα Σφακιά. Καλό είναι να έχετε μαζί σας λίγο νερό, ορειβατικό ή αθλητικό παπούτσι, φωτογραφική μηχανή, μαγιό και λίγα χρήματα. Νερό δεν χρειάζεται πολύ, γιατί θα σας φουσκώσει καταρχάς και δεν θα μπορέσετε να βγάλετε την διαδρομή, αλλά και γιατί στην διαδρομή θα συναντήσετε 4 πηγές με πόσιμο νερό. Ορειβατικό ή αθλητικό παπούτσι είναι απαραίτητο. Μην κάνετε το λάθος και πάτε με πέδιλο ή σκαρπίνι γιατί η κάκωση ή το ελαφρύ διάστρεμμα θα είναι αυτά που θα έχετε να θυμάστε από την πεζοπορία σας στο φαράγγι. Και λάτρεις της φωτογραφίας να μην είστε, τα σημεία που θα δείτε και το φυσικό κάλλος που περιβάλλει την διαδρομή, θα σας αφήσουν μια πικρία αν δεν αιχμαλωτίσετε έστω λίγες στιγμές σε μια φωτογραφική μηχανή για να θυμάστε το κατόρθωμά σας. Βγαίνοντας από το φαράγγι θα συναντήσετε την πανέμορφη παραλία της Αγιά Ρουμέλης, οπότε το μαγιό σάς είναι απαραίτητο για μια δροσιστική βουτιά στα νερά του Λιβυκού Πελάγους. Αν πάλι το ξεχάσατε, τέρμα αριστερά πάλι μπορείτε να δροσιστείτε. Η είσοδός σας στο φαράγγι έχει κόστος 7 ευρώ. Αν και γενικότερα δεν συμφωνώ με  το εισιτήριο σε μέρη φυσικής ομορφιάς, εδώ το δικαιολογώ, αφού για να διατηρηθεί σε καλή κατάσταση η διαδρομή αλλά και για να φυλαχθεί από καταστροφές από τους διαφόρους ανεγκέφαλους, χρειάζεται φύλαξη. Μέσα στην τιμή είναι και ο γιατρός που βρίσκεται στο εγκαταλειμμένο χωριό Σαμαριά για να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες. Στην έξοδο είναι σίγουρο ότι θα σας έχει ανοίξει η όρεξη και οι ταβέρνες στην Αγιά Ρουμέλη σας περιμένουν με κρητική κουζίνα. Ακόμα πρέπει να βγάλετε  το εισιτήριο για το πλοίο που θα σας μεταφέρει στα Σφακιά. Γι’ αυτό  πρέπει να έχετε λίγα χρήματα μαζί σας. Η επιστροφή σας από Σφακιά για Χανιά με τα τουριστικά λεωφορεία είναι προπληρωμένη.

Καλά όλα αυτά, αλλά ας πάρουμε μια γεύση από το φαράγγι. Η διαδρομή είναι συνολικά 18 χλμ, αλλού με μικρή και αλλού με μεγαλύτερη κατηφορική κλίση. Από την είσοδο η κλίση είναι αρκετά έντονη, όμως ομαλοποιείται μετά από λίγο. Εδώ χρειάζεται προσοχή, γιατί σε κάποια σημεία το μονοπάτι γλιστρά. Η διαδρομή συνεχίζεται όμορφη δίπλα από το ποτάμι που διασχίζει το φαράγγι. Άνθη και μυρωδιές από τα 100 και πλέον βότανα που ευδοκιμούν θα σας συντροφεύουν στην διαδρομή. Αν είστε τυχεροί μπορεί να δείτε και το υπό εξαφάνιση κρι κρί, τον κρητικό αίγαγρο. Θα ακούτε, αν κάνετε ησυχία, πολλά πουλιά αλλά μην προσπαθήσετε να τα δείτε γιατί κινδυνεύετε να σκοντάψετε. Κατά την διαδρομή θα συναντήσετε τα εκκλησάκια του Αγίου Νικολάου, της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας και του Χριστού. Μέχρι την δεκαετία του 1960 το χωριό Σαμαριά κατοικούνταν από απογόνους των κυνηγημένων από τους Ενετούς και Τούρκους Κρητικών. Είχαν καταφύγει εκεί γιατί λόγω του δύσβατου του εδάφους δεν τους αναζητούσαν πλέον. Την δεκαετία του 1960 που έγινε Εθνικός δρυμός έδιωξαν του κατοίκους και αξιοποιήθηκε τουριστικά.

Το χωριό βρίσκεται περίπου στην μέση της διαδρομής και μέχρι εδώ τα πράγματα είναι αρκετά εύκολα. Λίγο μετά το χωριό το μονοπάτι χάνεται σε αρκετά σημεία μέσα στο ποτάμι, γι’ αυτό άλλωστε κλείνει τον Οκτώβριο που ανεβαίνουν τα νερά. Οι γεωλογικοί σχηματισμοί είναι εντυπωσιακοί και το εντυπωσιακότερο όλων είναι το τελευταίο κομμάτι με την ονομασία «πόρτες» που είναι φάρδους μόλις 2 μέτρων. Από εκεί και πέρα η διαδρομή είναι πολύ εύκολη αλλά η κούραση των προηγουμένων χιλιομέτρων είναι εμφανής στα πόδια σας. Μέσα στο Φαράγγι υπάρχουν αρκετά σημεία που μπορεί κάποιος να ξεκουραστεί. Ανά 2-3 χλμ έχει παγκάκια. Υπάρχουν ενημερωτικές ταμπελίτσες για την χλωρίδα και πανίδα του φαραγγιού αλλά και τα επικίνδυνα σημεία του. Καθημερινά πάνω από 1500-2000 άτομα περνούν το φαράγγι.

Από το φαράγγι αυτό πέρασε και ο βασιλιάς της Ελλάδας Γεώργιος Β΄ με τον χρυσό της χώρας κατά την φυγή του στην Αίγυπτο το 1941 συνοδευόμενος από 6 Αυστραλούς κομάντος και τρεις Κρητικούς γνώστες του Φαραγγιού, που τον οδήγησαν στην  Αγιά Ρουμέλη που τον περίμενε πλοίο. Εσείς ακόμα σκέφτεστε να το περάσετε;

Επίτηδες αναφέραμε λίγα μόνο πράγματα για το εσωτερικό του για να μπορέσετε μόνοι σας να ανακαλύψετε την ομορφιά που κρύβει. Αν σας απασχολεί πόση ώρα θα  κάνετε να το διασχίσετε αυτό είναι καθαρά στην αντοχή και στον ρυθμό που έχετε στο βάδισμα σας. Από 4 έως 7 ώρες οι πιο αργοπορημένοι. Τέσσερις ώρες και δέκα λεπτά έκανε ο γράφων διατηρώντας ένα σταθερό βηματισμό στα εύκολα σημεία της πορείας. Αυτό πιστεύω είναι και το μυστικό για μια ομαλή και όμορφη πορεία στο καταπληκτικό φαράγγι της Σαμαριάς, που είναι παγκοσμίως γνωστό, εκτός από μνημείο φυσικής κληρονομιάς, και ως σύμβολο ελευθερίας και  δύναμης.

Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να πραγματοποιήσετε την πορεία αυτή.

Καλές διαδρομές, εκδρομές και, γιατί όχι διακοπές, και κρατήστε την μιζέρια μακριά σας.

 Αγιά Ρουμέλη

παλιό γεφύρι

 μπορείς να αντισταθείς σ'αυτά τα νερά...;